Hepimizin yolculuklardan önce kendimize sorduğumuz, fikir ürettiğimiz veya üretemeyip planlarımızı, merakımızı, özlemimizi, en önemlisi de hayallerimizi ertelediğimiz bir sorun seyahat bütçesi. Nasıl yapabilirim, nasıl yettirebilirim, bu yolculuğun içerisinde mutlu hisseder miyim ? Seyahat benim için mutluluk kelimesinin eş anlamlısı. Kendi yolculuğuma hiç girmeden önce de sizlere bu yorumu yapabildiğimi aktarmak isterim. Çünkü izlediğim bir durum vardı, insanların sadece sevinçlerinde değil, hüzünlü anlarında da bir otobüs camına yaslanışı, vapur penceresinde dalgaları izlemesi, güneşin batışından doğuşuna yaşadığı hüzün yolun üzerinde hafifliyordu. O yüzden seyahat en acı anların bile antibiyotiği oluyordu gözlerimde, insanın kendini, insanın mutluluğu kazanımı oluyordu, benim için mutluluk eşittir seyahat oluyordu. İşte bu mutluluğun hissi onu gerçekleştirmekte olacak kişi için de oldukça önemlidir, kanaatimce. Her zaman tek bir seçenek yoktur, her zaman bir cevap yoktur, bir sorun da yoktur. Sadece paranızın veya bütçenizin yeterli olmaması sizi bir konudan eksik kılmayacaktır. Size sadece varış mutluluğu da vermeyecektir. Karşılaşacağınız insanlara, o yolda başınıza gelebilecek iyi ve kötü şeylere, aslında her şeye karşı eksik kılacaktır ve yine her şeye karşı artı katacaktır. İnsanlar sizlere sadece nasıl yapmanız gerektiğini söylerler, gerçekleştirdikleri tecrübeleri içerisinde yaşadıkları kayıpları ya da kazanımları söylemezler, çünkü tecrübe kalıcıdır tavsiye geçici. Hayat bilgiler içerisinde sadece vites değiştirir, hayat tecrübeler sayesinde devam eder. Yani ayağınızı debriyajdan çekip gaza basmazsanız gidemezsiniz. Bugün benim sizlere vereceğim tavsiyeler, aynı zamanda söylediğim eksik veya kazanç durumları karşısında tartılacaktır,. Düşüneceksiniz, karar vereceksiniz, siz uygulayacaksınız. Başlayalım!
Öğrencilik:
Benim seyahat bütçeme yardım eden en büyük dostum öğrenciliğimdi. Öğrenciliğim içerisinde gezdiğim müzelerden, yediğim yemeklerden, vize-pasaport ücretlerinden, ulaşım araçlarından her zaman yarar sağladığımı söylemek isterim. Yaşınız, eğitim durumunuzu bilemem ama öğrenciliğin yaşı yoktur derim. Bir öğrenci kartı ile paranızın büyük bir kısmını koruyabilirsiniz.
Ulaşım:
İşte en büyük problemimiz. Yolu hangi ulaşım aracıyla daha çok seviyorsunuz düşündünüz mü? Düşünün derim, çünkü bizim sadece havayolumuz ve karayolumuz yok. Yolumuz, raylar üzerinden oldukça uzaklara gidebiliyor. Ve bir diğer seçeneğimiz denizyolu her ne kadar ücreti minimumlarda olmasada bazen gerçekten beklenmedik kampanyalarda şaşırtıyor. Seçimimizi yaptığımıza göre uçak ile başlayalım. Uçmak eğer anlık planlarınızda değilse 3 hafta öncesi veya daha öncesinden aldığınızda bütçenizi çok hafifletecektir. Her arama yaptığınız siteden sonra çerezlerinizi temizlemeniz sizin oraya uçmak istediğiniz hissini şirketlere vermeyecektir ve fiyatı yükseltmeyeceklerdir. Bir de aramızda kalsın sabah 5-6 gibi uçak fiyatlarında düşüş gerçekleşebiliyor. Ama bu sadece çok az bir süre için geçerli. Daha sonrası akşamki fiyatın %30-40 daha fazlasını gösteriyor. Peki karayolu, ne yapabiliriz otobüsler uçtuysa, özel aracın yoksa kendini küçük otobüse neden koymuyorsun. Hem bir şirket var ama bir müdür yok. Yani pazarlığın kabul edilebilir. Bla bla car’ı dene. Seyahat gruplarına yaz. İnan etkisini göreceksin. Tren yolculuğunu seviyorsan hislerimiz karşılıklı. Ankara’dan Kars’a 52 liraya yatarak gittiğimde başlamıştı aslında sevgim. Şimdilerde ki fiyata takılma hala buna yakın fiyata yatağın var, yakalarsan. Her bölgemizde olmasada ağımız geniş ve ucuz dene. Denizyolu için diyebileceğim kampanyayı yakalarsan, bütçende ulaşıma para varsada kaçırma. Bu ülkenin sularında seyahat etmek sana çok huzur verecek. Ya param yoksa? Ya da ‘’i need money’’ ise. O zaman her kilometrede bir insan tanımaya ne dersin ? Otostop ile seyahat etmek sadece yolculuğa para vermemek değil, yolcukluktan manevi kazanç sağlamaktır. Hatta maddi bile kazanca girebilir. Çünkü sana ısmarlanan bir yemek cebinde kalacaktır, ve sana o yemeği ısmarlayan adama karşı mahcup hissetme. O kendisine yapıldığı için sana yapıyor, senin yapman gereken sadece o anı ve o insanı unutmamak. Afiyet olsun ücretsiz ulaşımın ve yemeğin.
Konaklama:
Seyahatin en önemli en sorun teşkil eden 2 probleminden biridir bu. Eğer gerçekten sizin ve ailenizin dostluk bağları kuvvetliyse ilk önce buradan kara geçebiliriz. Ailenizin, akrabalarınızın, arkadaşlarınızın, eski veya yeni komşularınızın, gideceğiniz yerlerde olması veya tanıdığı olması bu işi çok rahat bir şekilde halledecektir. Eğer kimsem yok dediğiniz yerdeyseniz ve bu yazıyı okuyorsanız hem güvenli hem temiz bir yer olan otelden yarı fiyatına düşük öğretmenevinde yapabilirsiniz. Eğer bütçeme konaklamadan pay veremiyorum diyorsanız couchsurfing adlı sosyal ağa üye olup hep kendinize hem de diğer insanlara pay verebilirsiniz. Burada konaklamak ücretsiz! Bir diğer seçeneğimiz ise sizi hem şehre hem de doğaya olan yolculuklarınızda kurtaracak hem de sadece tek bir ücreti olan çadırı sunacağım. Hepimiz içinde doğmadık, o yüzden bizi düşünüp tek bir ücret ile sadece şehirlere değil dünyanın her ormanına, sahiline sahip olabilirsin!
Yemek:
Sende benim gibi yemeği sevenlerdensen, ama böyle yerinde yemeyi, lezzetinden eksiltmeden çalmadan yapılan yemekleri sevenlerdensen şu ana kadar olan tüm tavsiyeleri iyice gözden geçir. Çünkü onları yapman senin buraya ayıracağın en büyük payı saklar. Biliyorsun güzel yemekler hep pahalı. Bilmiyorsan da öğren. Yerinde olan bir şey gerçekten ucuz değil, çünkü kalitesinde ki malzeme tam. O yüzden aldığın lezzet artıyor, ödediğin fiyatta artıyor. Her yemek için geçerli değil tabiki ama, büyük çoğunluğu böyle. Peki sen bütçeni başka bir konuda değerlendireceksen önce senin yediğin yemeği ucuzlatalım. Ev yemekleri, öğrenci misafirhanesi yemekleri bunlar için karlı olabilir. Ya da neden para veriyoruz ki, madem bu konunun payı az, evin içerisinde hazırlığımızı yapalım. 1-2 günlük yolculuklar için evin içinden yanına alacağın, hazırlayacağın her şey buradan kar sağlayacaktır. Ama ya daha sonraları? Yemeği yolda yapmak gerekir. Eğer sırt çantalıysan, ki büyük ihtimalle öylesindir, bir kartuş tüp ve ocak yolda seni hem katı gıdadan, hem sağlıksız gıdadan, hem de paydan kurtaracaktır. Eğer yapamadığın nokta olursa foodrail’e uğra, sana ücretsiz yemek ısmarlayanlar çıkabilir, unutma yaptıklarını, sadece kendine yapılıyormuş gibi görme. Seninle kazanacak insanları da düşün, mutlu ol ve mutlu ye. Ne yaparsan yap mutlu yap, bu yol mutluluk.
Sokak:
Bir insanın sadece seyahati, ulaşım, konaklama, yemek olmaz değil mi? Olamaz, olamaz, internete ihtiyacı olur, tuvalete ihtiyacı olur, bilgiye ihtiyacı olur, olur da olur. Nasıl çözüyoruz biliyor musun? İnsan ile iletişim kurarak. Bir banka otur ve merak ettiğini yanındaki kişiye sor. Sadece soru sorma ama sohbet içerisinde ol. Hem ver hem al. İnternetini açma, avmlerin, belediyelerin, ülkemizde imkansız olan dairelerin ve cafelerin wifilerine bak. Gerçekten ihtiyacın varsa bir cafeden rica et, inan sana kötü gözle bakmayacaklar. İnsana soramadıysan, hem internet hem tuvalet hem de en büyük ihtiyacımız olan bilgiyi bize verebilecek kütüphanelere koş. Bol bol yürü. Sadece paran olmadığı için değil bir caddeden yüzlerce insana ulaşabileceğin, okuduklarından çok artık bir şehri yorumlayabileceğin için. Din inancını bilmiyorum ama bu ülkede her inancın iyisinde insanlar tanıyorum. İbadet olan bir yerde belki bir konaklama, belki bir yemek, belki bir tavsiye kazanabilirsin.Seyahatin içinde dahil eğlenebilirsin. İzleyebilirsin mesela, bir film, bir tiyatro. Nasıl olduğunun önemi yok önemli olan bütçeden sana etki etmeden yapması. Dediğim gibi önce İnsan ile iletişimde olmak. Bu başlığın kuralı bu.
Ve evet bunların ardı, mutluluk, çünkü senin düşün, senin hayallerin ve sen bunun için kalktın. Kalktın ve düşlerinde sırtladın dünyayı. Unutma hayaller sadece ve sadece hayal sahibinindir ve hayal edenlerin hayali gerçek olur. Elbet bir gün olur.
Yol açık, Yola çık!